بررسی اثر پوشش جنگلی در حفظ آب و کاهش رواناب با استفاده از شبیه‌سازی بارش- رواناب (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بازفت، استان چهارمحال و بختیاری)

نویسندگان

  • زهرا مشایخی کارشناس ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
  • سیدمهدی خوش‌صولت کارشناس ارشد جنگل‌داری، سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
  • فاطمه بختیاری کارشناس ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
  • محمود کرمی استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
  • مصطفی پناهی استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده مقاله:

حفظ و نگهداشت آب و جلوگیری از هدررفت آن، از مهمترین کارکردهای اکوسیستم‌های جنگلی است که به‌سبب کاهش حوادثی مانند سیل و خشکسالی، جایگاه مهمی در تأمین رفاه و نیازهای بشر دارد. به‌منظور بررسی تأثیر پوشش جنگلی بر کاهش رواناب، ابتدا نقشه واحدهای همگن براساس کاربری، پوشش گیاهی و گروه‌های هیدرولوژیک تهیه و در هر واحد شماره‌منحنی تعیین گردید. سپس مشخصه‌های زمان تأخیر و زمان تمرکز حوضه محاسبه و بعد اطلاعات محاسبه شده وارد مدل HEC-HMS 3.0.1 گردیده و مدل برای شش رویداد بارش اجرا شد. برای نشان دادن اثر پوشش جنگلی بر رواناب، چهار سناریو برای آینده حوضه پیش‌بینی شد و مدل برای هر سناریو مجدداً اجرا گردید. نتایج نشان داد که با افزایش سطح جنگلها در منطقه (سناریو یک)، مقادیر مربوط به تلفات اولیه و زمان تأخیر حوضه افزایش و شماره‌منحنی متوسط وزنی حوضه کاهش و به‌دنبال آن دبی پیک سیلاب کاهش می‌یابد که نشان ‌دهنده تأثیر پوشش درختی در جلوگیری از هدررفت آب و نگهداری آن در خاک است. همچنین با افزایش سطح جنگلهای منطقه، به‌طور متوسط در هر واقعه سیل، 7/2 میلیون مترمکعب آب به‌جای هرز رفتن، در خاک نفوذ می‌کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی اثر پوشش جنگلی در حفظ آب و کاهش رواناب با استفاده از شبیه سازی بارش- رواناب (مطالعه موردی: حوضه آبخیز بازفت، استان چهارمحال و بختیاری)

حفظ و نگهداشت آب و جلوگیری از هدررفت آن، از مهمترین کارکردهای اکوسیستم های جنگلی است که به سبب کاهش حوادثی مانند سیل و خشکسالی، جایگاه مهمی در تأمین رفاه و نیازهای بشر دارد. به منظور بررسی تأثیر پوشش جنگلی بر کاهش رواناب، ابتدا نقشه واحدهای همگن براساس کاربری، پوشش گیاهی و گروه های هیدرولوژیک تهیه و در هر واحد شماره منحنی تعیین گردید. سپس مشخصه های زمان تأخیر و زمان تمرکز حوضه محاسبه و بعد اطلا...

متن کامل

بررسی اثر توسعه شهری بر تغییرات حجم رواناب با استفاده از مدل بارش- رواناب SWMM (مطالعه موردی: آبخیز شهری زنجان)

تمرکز جمعیت بشری در مناطق شهری با توسعه شهرها و تغییر چهره طبیعی زمین سبب افزایش سطوح نفوذناپذیر و تغییر چرخه هیدرولوژی شده است. به منظور بررسی اثر توسعه شهری بر حجم رواناب ورودی به شبکه جمع­آوری رواناب شهر زنجان، روند توسعه شهری با استفاده از تصاویر TM ماهواره لندست در نرم افزارهای IDRISI Selva و ArcGIS 9.3 پردازش شد. و نقشه­­ کاربری اراضی سال­های 1334، 1379 و 1391 تهیه گردید. آنالیز رفتار هید...

متن کامل

تعیین شماره منحنی از رویدادهای بارش و رواناب و تغییرات آن با مؤلفه‌های بارش در یک حوضه آبخیز جنگلی

The SCS-CN developed by the USDA Soil Conservation Service is a widely used technique for estimation of direct runoff from rainfall events. The watershed CN represents the hydrological response of watershed as an indicator of watershed potential runoff generation. The aim of this research is determining the CN from recorded rainfall-runoff events in different seasons and analyzing its relations...

متن کامل

ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر رواناب با استفاده از مدل هیدرولوژیک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بازفت صمصامی)

افزایش گازهای گلخانه‏ای در چند دهۀ اخیر و افزایش دمای ناشی از آن، سبب بر‌هم‌خوردن تعادل سیستم اقلیمی کرۀ زمین شده و تغییرات اقلیمی گسترده‏ای را در اغلب نواحی کرۀ زمین به‌وجود آورده است. سیاست‏های راهبردی توسعه در این منطقه، به‏دلیل نیاز به آب در منطقۀ مرکزی از یک‏سو و محدودیت‏های منابع آب از سوی دیگر، با چالشی بزرگ روبه‌رو شده است. در این پژوهش، ابتدا مدل بارش‌ـ رواناب WetSpa برای حوضۀ آبخیز با...

متن کامل

پهنه‌بندی عرصه‌های مناسب برای استحصال رواناب با استفاده از AHP و GIS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سمبور چای استان اردبیل)

چکیده جمع­آوری آب باران، با اهداف و انگیزه­های گوناگونی صورت می­گیرد که هدف اصلی آن، بهینه‌سازی و مدیریت بهره­برداری از آب باران بر اساس نیاز و مصرف می‌باشد. حوضه آبخیز سمبور چای با مساحت 74830 هکتار در مناطق خشک و نیمه­خشک ایران در استان اردبیل واقع شده است. در این تحقیق به منظور تعیین مناطق مستعد برای استحصال رواناب از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شد. بدین منظور نقشه مناطق مستعد استحص...

متن کامل

بررسی پتانسیل تولید رواناب در حوضه های آبخیز کوچک (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سنگانه کلات)

تعیین آستانه شروع رواناب از آنجا که به برآوردهای دقیق‌تر سیل طراحی و تخمین پتانسیل تولید رواناب کمک می‌کند و در استفاده بهینه و مدیریت نزولات نقش دارد، حایز اهمیت است. در این تحقیق وقایع بارش و رواناب طی سال‌های آبی 1387 تا 1390 در حوضه آبخیز سنگانه کلات مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. بارش توسط یک دستگاه باران نگار و رواناب با استفاده از تعداد پنج دستگاه لیمنوگراف که چهار مورد از آنها در خروجی زیر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 3

صفحات  364- 352

تاریخ انتشار 2010-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023